Raporu BURADAN okuyun

  • Dört A.B.D. bankası: JPMorgan Chase, Citi, Wells Fargo ve Bank of America son altı yılda tespit edilen tüm fosil yakıt finansmanının dörtte birini gerçekleştirdi.
  • Japon MUFG, Paris Anlaşmasından bugüne 181 milyar dolar ile iklim krizini ve insan hakları ihlallerine körükleyen ve Asya’nın en büyük katran kumu, petrol, gaz ve fosil yakıtlara yönelik fon sağlayıcısı oldu.
  • Kömür madeni finansmanında liderlik 2021’de en kötü finansörler olan Çin Everbright Bankası ve Çin CITIC Bank başta olmak üzere Çin bankalarında.
  • China Merchants Bank ve Ping An Grup ise 2021’de kömür enerjisi sektörü finansmanına liderlik etti.

13.sü yayınlanan yıllık İklim Kaosuna İlişkin Bankacılık raporu; dünyanın en büyük bankaları tarafından verilen kamusal iklim taahhütleri ile fosil yakıt endüstrisine sağlanan -her zamanki gibi- büyük ölçüdeki finansmanın arasındaki büyük farkın altını çizen ve bugüne kadar fosil yakıt bankacılığına ilişkin en kapsamlı küresel analiz.

Rapor, Paris Anlaşması’nın kabul edilmesinden bu yana geçen altı yıl içinde, dünyanın en büyük 60 özel bankasının, yalnızca 2021’de, fosil yakıtları 742 milyar dolar olmak üzere; toplam 4,6 trilyon dolar üzerinden finanse ettiğini belgeliyor. Ayrıca, 2021 fosil yakıt finansman rakamları, Paris Anlaşması’nın imzalandığı 2016 yılı seviyelerinin üzerinde kaldı. Raporda yer alan 60 bankanın, fosil yakıt sektörünü genişletmek için en fazla çabayı gösteren 100 şirkete geçen yıl 185,5 milyar dolar aktardığının ortaya çıkması da oldukça dikkat çekici.

İklim Kaosuna İlişkin Bankacılık raporu; Rainforest Action Network, BankTrack, Indigenous Environmental Network, Oil Change International, Reclaim Finance, Sierra Club ve Urgewald ile dünya çapında 50 ülkeden 500’ün üzerinde organizasyon tarafından kaleme alındı.

Rapor, JPMorgan Chase, Citi, Wells Fargo ve Bank of America’nın hep birlikte son altı yılda tespit edilen tüm fosil yakıt finansmanının dörtte birini oluşturduğunu ve genel fosil yakıt finansmanının bu dört ABD bankasının egemenliğinde kalmaya devam ettiğini gösteriyor. JPMorgan Chase, dünyanın en kötü iklim kaosu fon sağlayıcısı olmaya devam ederken, JPMorgan Chase, Wells Fargo, Mizuho, MUFG ve beş Kanada bankasının tümü 2020’den 2021’e kadar fosil finansmanını artıranlar arasındaydı. Küresel petrol ve gaz piyasaları Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle sarsılırken; bu raporda yer alan veriler, hem 2016-2021 toplamları açısından hem de yalnızca geçen yıla bakıldığında, JPMorgan Chase’in Rus devlet enerji devi Gazprom’a yatırım yapan en büyük banka olduğunu ortaya koyuyor. JPMorgan Chase, Gazprom’a 2021’de 1,1 milyar dolarlık fosil yakıt finansmanı sağladı.

350.org Küresel Politika ve Kampanya Direktörü Mahir Ilgaz:

“İki şeyi biliyoruz. İlki, ısınmayı 1,5 derecenin altında tutmak ve iklim kaosunu önlemek istiyorsak fosil yakıtları geçmişte bırakmamız gerekiyor. İkincisi ise, yenilenebilir kaynaklara dayalı adil ve fosilsiz bir dünya inşa edebileceğimiz gerçeği. Ancak bu raporla, bankaların fosil yakıt bağımlılığının küresel statükosunu korumakta kararlı olduğunu görüyoruz. Bu esnada, Ukrayna’daki savaş, bu bağımlılığın enerjiye dayalı ve ekonomik güvensizliği nasıl derinleştirdiğinin ve işgalcilerin saldırganlığını körüklediğinin altını çizdi. Daha güvenli, adil ve sürdürülebilir bir gelecek için bu çılgınlığa bir son vermeliyiz. Finans sektörünün fosil yakıtlardan vazgeçmesi ve yenilenebilir enerjiye önemli yatırım sağlayarak sorumluluk alması zorunludur.”

350.org Bölgesel Finans Kampanyacısı Chuck Baclagon:,

“Çin, düşük karbonlu kalkınmada öncülük etmeye başlamış olsa da, Çin bankaları bunun çok gerisinde kalıyor. ICBC gibi bankalar eğer gerçekten küresel lider olmak istiyorsa, Çin’in karbon nötrlüğü hedefleriyle eş düzeyde olan, sağlam bir fosil yakıt finansmanını dışlama politikasına ihtiyaçları var. Son IPCC iklim etkileri raporunda gördüğümüz ve gelecek IPCC azaltma raporunda bekleyebileceğimiz gibi, yolumuza her zamanki gibi devam edemeyiz. Bu konuda finansal kurumları sorumlu tutmanın ve fosil yakıtlara akan para musluğunu kapatmanın zamanı geldi.”

Rapor, geçen yıl Net-Sıfır Bankacılık İttifakı (NZBA, part of the Global Financial Alliance for Net Zero)’na katılan bankaların, en korkunç petrol ve gaz genişleme şirketlerinden bazılarını aynı anda nasıl finanse ettiğini ve potansiyel olarak gezegeni onlarca yıllık iklim ısınma emisyonlarına hapsetmeye yardımcı olduğunu gösteren bir zaman çizelgesi içeriyor. NZBA’nın Nisan 2021’deki lansmanının hemen ardından, birçok imza sahibi ve yakında imza atacak banka, “net sıfır” elde etmeye tamamen karşı çıkan devasa işlemlerde yer aldı. Bu raporda şimdiye dek 2050 yılına kadar net sıfır emisyona yönelik finansman taahhüt eden 44 bankadan 28’i, henüz fosil yakıt endüstrisinin herhangi bir bölümü için anlamlı bir politikaya sahip değil.

Dünyanın önde gelen iklim bilimcileri; mevcut fosil yakıt rezervlerinin, kalan ‘karbon bütçemizi’ kırmak için fazlasıyla karbon kirliliği içerdiği ve -Paris Anlaşması’nın 1,5 derecelik hedefini bir yana bırakın- dünyayı 2 derecelik ısınmanın ötesine ittiği ve beraberinde iklim felaketini getirdiği sonucuna vardılar.

Fosil Yakıt Endüstrisi Trendleri

Katran kumu finansmanı, alarm verici biçimde, 2020-2021’den itibaren %51’lik bir artışla 23,3 milyar dolara yükseldi ve en büyük sıçrama RBC ve TD adlı Kanada bankaları ile hala bu alanda esas oyuncu olan JPMorgan Chase ‘den geldi. Hidrolik kırma madenciliği geçen yıl, en başta Wells Fargo olmak üzere Kuzey Amerika bankalarının egemenliğinde 62,1 milyon dolar yatırım aldı. JPMorgan Chase, SMBC Group ve Intesa Sanpaolo geçen yıl kutup petrol ve gazına 8,2 milyar dolarlık fon sağladı. Morgan Stanley, RBC ve Goldman Sachs büyük çaplı altyapı projeleri için bankalardan yardım bekleyen bir sektör olan LNG’nin 2021’deki en büyük yatırımcılarıydı. Büyük bankalar geçen yıl denizaşırı petrol ve gaza 52,9 milyar dolar akıttı ve A.B.D bankaları Citi ile JPMorgan Chase 2021’de buna en büyük katkıyı veren banka oldui. Kömür madeni finansmanında en fazla yatırımı yapan başta China Everbright Bank ve China CITIC Bank olmak üzere Çinli bankalar oldu. Tüm büyük bankalar geçen yıl sektöre toplam 17,4 milyar dolar sağladı.

Önümüzdeki iki ay içinde, altı Wall Street bankasının fosil yakıt finansmanını durdurma ve politikalarını küresel ısınmayı 1,5 derecede sınırlandırmak için uyumlu hale getirmeye çağıran hissedar kararlarıyla karşı karşıya kalması bekleniyor.

 

Maaike Beenes, BankTrack Bankalar ve İklim Kampanya Lideri:

“İklim bilimi; küresel ısınmayı 1,5 ̊C ile sınırlandıracaksak, artık fosil yakıtlara dair bir genişlemenin olamayacağını kaçınılmaz olarak açıkça ortaya koydu. Ancak bankalar, Doğu Afrika Ham Petrol Boru Hattı, Arjantin’deki Vaca Muerta’da hidrolik kırmanın genişletilmesi ve Trans Mountain katranlı kum boru hattının genişletilmesi gibi yıkıcı projeleri finanse etmek de dahil olmak üzere yeni fosil yakıt cepheleri açmayı planlayan şirketlere fon sağlamaya devam etti. Herhangi ciddi bir ‘2050’ye Kadar Net Sıfır’ taahhüdü, tüm fosil yakıt genişletme projelerinin ve şirketlerin finansman akışından dışlanması anlamına da gelmelidir.”

 

Mea Johnson, Yerli Halklar Çevresel Ağı, Tasfiye Kampanyası Koordinatörü:

“Bu bankalar, yalnızca 2021’de 742 milyar dolarlık fosil yakıt çıkarılmasını finanse ederek iklim kaosuna fon sağlıyor. Yerli halklar uzun zamandır toprağın, suyun ve Dünyanın kutsallığı için verilen mücadeleye öncülük ediyor. Toprak Ana bize her zaman gelişmemiz için ihtiyaç duyduğumuz şeyi verdi. Doğal dengemiz yeniden kurulana kadar geri adım atmayacağız ve topluluklarımızın sömürülmesine fon sağlayan herkes sorumlu tutulacak.

 

Alison Kirsch, Yağmur Ormanı Eylem Ağı’nda Araştırma ve Politika Yöneticisi:

“Fosil yakıtların daha fazla genişlemesi, insanlığı nesiller boyu iklim felaketine kilitleme riskini taşıyor, ancak dünyanın en büyük bankalarının en büyük fosil müşterileri, sondaj, madencilik, hidrolik kırma ve diğer fosil yakıt geliştirme faaliyetlerini hız kesmeden aktif olarak genişletirken bile hala on milyarlarca dolar yağmuruna tutuluyor. Wall Street bankalarının sorumluluğu üstlendiği bu finans kuruluşları, hepimiz için iklim açısından istikrarlı bir geleceğin altını oymakta doğrudan suç ortağıdır ve daha fazla fosil yakıt altyapısı genişlemesine verdikleri desteği derhal sona erdirmelidir.”

 

Lucie Pinson, Reclaim Finance’te Direktör:

“Veriler net: Fosil yakıt finansmanı konusundaki net sıfır taahhütlerine ve kısıtlamalarına rağmen, Fransız bankaları BNP Paribas, Crédit Agricole, Société Générale ve Natixis, iklim biliminin gerektirdiğiyle çelişerek, hala petrol ve gaz genişlemesini büyük ölçüde destekliyorlar. Ortada sürpriz yok: Yakın zamanda Petrol ve Gaz Politikası İzleyici tarafından ortaya konduğu gibi, petrol ve gaz politikalarındaki birçok kusur, bankaların zehirli fosil yakıt planlarına rağmen Gazprom, TotalEnergies, Saudi Aramco ve BP gibi büyük genişlemecileri desteklemesine olanak tanıyor. Ukrayna’daki savaş, hem savaşın hem de iklim değişikliğinin temelinde petrol ve gazın yattığının başka bir keskin hatırlatıcısı. Bankaların idari boşluklarını doldurmasının ve muslukları kapatmasının tam zamanı.”

 

Adele Shraiman, Sierra Club’ın Fosilsiz Finans kampanyasında kampanya temsilcisi:

“Büyük bankalar, ortaya saçılan iklim vaatlerine rağmen, işlerine büyük ölçüde her zaman olduğu gibi devam ettiler ve aslında Paris Anlaşması’ndan bu yana genel fosil yakıt finansmanlarını artırdılar. Bu rapor, bankaların, bilimin taleplerine ve kendi taahhütlerinin gerektirdiklerine uyum sağlamak için faaliyetlerini temize çekmeleri ve hidrolik kırma ile elde edilen gaz ihracatı, katranlı kum boru hatları ve açık deniz sondajı gibi kirli fosil yakıt projelerinin genişletilmesini finanse etmeyi bırakmaları gerektiğini açıkça ortaya koyuyor. Hissedar sezonunu beklerken, bu kritik reformları ciddiye almaları ve fosil yakıt endüstrisinin pervasız genişleme planlarını finanse etmeyi bırakmaları için bankalar ve onların yatırımcıları üzerindeki baskıyı sürdüreceğiz.”

 

Katrin Ganswindt, Urgewald’da Finans Araştırmaları Başkanı:

“Dünya çapında iklim kaosuna yol açmanın yanı sıra, fosil yakıtlara olan dayanağımızın devam etmesi, dünyanın en kötücül siyasi rejimlerinden bazılarını destekliyor. Rusya, Ukrayna’ya karşı sivilleri meşru askeri hedefler olarak gördüğü, acımasız bir savaş yürütüyor. Suudi Arabistan, Yemen’deki şiddetli baskısını hâlâ sürdürüyor ve kendi ülkesinde tek günde 81 kişiyi, kafalarını keserek öldürdü. Buna rağmen dünyanın geri kalanı bunları görmezden geliyor ve bu tür baskıcı rejimlere kanlı fosil yakıt çekleri göndermeye devam ediyor. Küresel finansal akışları, yıkıcı fosil yakıtlardan ve onları çevremize ve bizlere karşı silah haline getiren zalim ve yozlaşmış hükümetlerden, can havliyle uzaklaştırmamız gerekiyor.”