Geçtiğimiz Eylül ayı içerisinde Türkiye dahil dünyanın dört bir yanında Fridays for Future (Gelecek İçin Cumalar / FFF) hareketinin başını çektiği İklim Grevleri’nde 7,6 milyon insan, iklim krizine karşı hükümetlerin somut adımlar atmaları talebiyle sokağa çıkmıştı. Bu büyük eylem ardından Nisan ayı içerisinde yapılması planlanan küresel iklim grevleri COVID 19 pandemisinden dolayı dijital dünyaya taşındı. Türkiye’de de bugün (3 Nisan) Fridays for Future Türkiye ve Sıfır Gelecek kampanyası çağrısıyla 250’nin üzerinde genç iklim aktivisti çevrimiçi bir araya gelerek “iklimi değil sistemi değiştir” çağrısında bulundular.
Türkiye’de ilk
Zoom programı aracılığıyla canlı yayınlanan etkinliğe tiyatro ve sinema oyuncusu ve BM İyi Niyet Elçisi Mert Fırat, akademisyen ve Açık Radyo’nun kurucusu Ömer Madra, Mor ve Ötesi grubu bateristi Kerem Kabadayı ve Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü de konuşmalarıyla destek verdi. FFF Ankara’dan Bilge Yerli ve FFF İstanbul’dan Elif Duru Kireççi’nin sunuculuğunu yaptığı etkinlik ayrıca Youtube üzerinden canlı yayınlanarak 2000 kişiye ulaştı. Böylece Türkiye tarihinde ilk defa küresel bir eylem günü dijital ortama taşınarak geniş kitlelere ulaşmış oldu.
Küresel iklim grevi çağrısına bu sefer evlerimizden cevap verdik 🌻
İklim aktivistlerinin buluşmasında 250, canlı yayın ile 2000 kişiye ulaştık 🌏💛
Zor zamanlarda bile birlikte olunabileceğini gösteren herkese sonsuz sevgiler! #dijitaliklimgrevi #buevdeiklimgrevivar pic.twitter.com/cRJcQyiSwC
— Sıfır Gelecek (@sifirgelecek) April 3, 2020
“Evde kalalım ama evimiz yanıyor!”
İklim krizine karşı atılması gereken somut adımların vurgulandığı konuşmalarda bir diğer önemli başlık Koronavirüs pandemisi idi. İlk basın açıklamasını gerçekleştiren genç iklim aktivistleri; Fridays for Future’dan Atlas Sarrafoğlu ve Selin Gören konuşmalarında hali hazırda bir kriz yaşandığını ve bir başka krizi; iklim krizini istemediklerini söylediler. “Bilime ve gençlere kulak verin” denen açıklamada krizlere karşı ekonomiden önce canlı yaşamını gözeten bir sisteme geçiş yapılması gerektiği belirtildi. Evde kal çağrılarına da atıf yapılan açıklamada, “Yaşamımızı sığdırmaya çalıştığımız evimiz, yani gezegenimiz yanıyor! Bu yangının nedeninin iklim krizi olduğunu bilim insanları söylüyor.” denildi ve krizlere karşı bilimin arkasında birleşme çağrısı yapıldı. Konuşma Atlas Sarrafoğlu’nun “Biz değilsek kim, şimdi değilse ne zaman?” diyerek tüm gençleri iklim için harekete geçmeye davet etmesiyle sonlandı.
“Krize kriz gibi davranın”
Ardından Sıfır Gelecek Kampanyası adına Nil Sarrafoğlu ve Rana Yılmaz basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamada devletlerin koronavirüs krizine kriz gibi davranmakta çok geç kaldığını, bunun da en büyük sebebinin insan sağlığı yerine ekonomik çıkarların her şeyin üzerinde tutulması olduğu belirtilirken, koronavirüs krizinden iklim krizine dersler çıkarılması gerektiği vurgulandı. Açıklama sonunda Rana Yılmaz devletlerin şirketleri değil tüm insanlığı korumak için adım atmalarını, iklim acil durumu ilan edilmesini, fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye geçilmesini, fosil yakıt sektöründe çalışanlar için adil dönüşümün planlanmasını ve Türkiye’nin Paris Anlaşması’nı ivedilikle imzalamasını ve ulusal iklim niyet beyanını güncellemesini talep etti.
Mert Fırat: Bütün canlılarla bir olduğumuzu anlamalıyız
.@mert__firat #DijitalİklimGrevi'nde:
"Içinde bulunduğıumuz acı süreçte önemli bir köprüden geçiyoruz. İklim için harekete geçmenin tam zamanı. #FosilYakıtlardanKurtul'mamız, tüketim alışkanlıklarımızı değiştirmemiz gerekiyor.
Şimdi birlikte hareket etme zamanı pic.twitter.com/bpPVLLdPc6
— 350 Türkiye (@350turkiye) April 3, 2020
Açıklamaların ardından gençlere desteğe gelen ünlüler konuştu. Açık Radyo’nun kurucusu Ömer Madra, gelmekte olan dalganın en büyük etkisini durdurmak için hala vaktimiz olduğunu belirterek halkın gücünün müştereklere sahip çıkmaya doğru hızla kaydığını söyledi. Madra ardından konuşan tiyatro ve sinema oyuncusu Mert Fırat ise dünyamız için fosil yakıtlardan ve tüketim alışkanlıklarımızdan kurtulmamız gerektiğini, adil tüketim ve adil dönüşümü gerçekleştirmezsek insanlık için hazin bir sona gideceğimizi anlattı. Fırat, konuşmasının sonunda “Bütün canlılarla bir olduğumuzu anlayıp öyle hareket etmeliyiz. Bu sefer bu fırsatı değerlendirelim.” dedi. Mor ve Ötesi’nin bateristi Kerem Kabadayı ise toplumsal mücadeleleri birbirinden ayrı ve bağımsız görmemek gerektiğini belirtti ve küresel iklim grevlerinin önemine dikkat çekti.
Etkinliğe ayrıca Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü kısa bir konuşmayla katıldı, gençlerin geleceğimiz için çalışmalarını desteklediğini belirtti.
“Hepimiz aynı gemide değiliz”
Dijital İklim Grevi’nin ikinci ayağı ise canlı yayına katılanların kendi mesajlarını yazdıkları dövizlerle birlikte ortak fotoğraf çektirmesiyle başladı. Ardından Türkiye’nin farklı kentlerinden Fridays For Future Türkiye destekçisi genç iklim aktivistleri düşüncelerini paylaştılar. FFF Bursa’dan Pınar Vatansever ve Nida Nur Mutlu iklim kriziyle mücadelenin önemini vurgularken, Uğur Bayrakdar ve Saadet Nur Coşkun koronavirüs salgınının toplum içindeki sosyo ekonomik farklılıkları görünür yaptığını, bu yüzden de herkesin aynı gemide bulunmadığını belirtti. Bursalı iklim grevcileri, iklim adaleti ve yeşil ekonomiye geçiş istediklerini, koronavirüsle mücadelede olduğu gibi herkesin bilimin arkasında birleşmesi gerektiğini söylediler.
“Yaşanılabilir bir dünya bırakmak istiyoruz”
FFF Bodrum’dan Eliz Mina Tanrıverdi ise en küçük mikroorganizmadan en büyük sisteme kadar hepimizin bir bütünün parçaları olduğunun altını çizdi. Bu sistem içinde “birimizin yıkımı hepimizin kaybı” diyen Tanrıverdi, karbon salımlarımızı bir an önce azaltmamız gerektiğini söyledi. Dijital İklim Grevi’ne FFF Bilecik’ten katılan Baha Kesici, başta yüksek karbon salımı gerçekleştiren Çin, ABD, Hindistan gibi ülkelerin iklim krizine karşı gerekli önlemler almalarının öneminden bahsetti. Türkiye’nin tarihsel olarak gelişmiş ülkelere kıyasla daha düşük karbon salımı gerçekleştirdiğini söyleyen Kesici, buna rağmen ülkedeki giderek artan hava kirliliğine, ormansızlaşmaya ve geri dönüşüm politikalarındaki eksikliklere dikkat çekti. Konuşmasının sonunda kendi neslinin elini taşın altına koymak zorunda olduğunu, zira dünyanın bir nesil daha bekleyemeyeceğini belirten Kesici büyüklere de seslenerek “Biz sizin aksinize bizden sonrakiler için kendimizi feda etmeye hazırız” dedi.
Fridays For Future Bodrum’dan Eliz Mina: En büyük sistemden en küçük sisteme hepimiz makro bir sistemin parçasıyız. Birlikte olduğumuz, doğanın parçası olduğumuzu kabul ettiğimiz günlerde görüşmek üzere.#Dijitaliklimgrevi #BuEvdeİklimGreviVar pic.twitter.com/z6lnuPrQVj
— Sıfır Gelecek (@sifirgelecek) April 3, 2020
FFF Eskişehir’den konuşan Selinay Çetin, verimli Alpu ovasına yapılmak istenen kömürlü termik santral projesinden bahsederek geçmiş kömür projelerinden ders çıkarmamız ve kirli enerji yatırımı ısrarından vazgeçmemiz gerektiğini söyledi. Türkiye’nin 81 ilinin 80’inin havasının kirli olduğunu söyleyen Çetin, gelecek nesillere temiz, aydınlık yaşanılabilir bir dünya bırakmak istediklerini söyledi.
“Yeni Bir Dönemin Başlangıcındayız”
Etkinliğe FFF İstanbul’dan katılan Deniz Özaydın değişime tanık olduğumuzu söyleyerek yeni bir dönemin başlangıcında olduğumuzu belirtti. Özaydın “Devlet başkanları, Birleşmiş Milletler bu konuyu tamamen görmezden geldiği için bu sefer geleceğimiz adına söz sahibi olabilmek adına biz gençlerin harekete geçmesi gerekiyor.” dedi. FFF İzmir’den Maya Kılıç birlikte hareket etmenin önemine dikkat çekerek “yaşamak için hareket ettikçe umut çoğalır” dedi. Son olarak FFF Ankara’dan Ansı Ersoy gençler olarak dünyamızın sesini dinlememiz gerektiğine inandıklarını belirterek bu yüzden dijital iklim grevine destek verdiklerini anlattı.
Genç iklim aktivistlerinden sonra Sıfır Gelecek kampanyası üyeleri kısa konuşmalarla iklim krizine karşı bir arada mücadeleye devam edeceklerini söylediler. Etkinlik ardından ise FFF hareketini destekleyen sanatçılar ve müzik grupları bütün gece boyunca kendi, sosyal medya hesaplarından canlı iklim konserleri gerçekleştirdiler.
“Elimden gelenin en iyisini yapıyorum” Kolibri 🕊 #DünyaEvimveYanıyorsa #3NisanDijitalİklimGrevi #BuEvdeİklimGreviVar @FridaysTurkey @sifirgelecek @350turkiye pic.twitter.com/kI1lgINyix
— Banu Kanıbelli (@BanuKanibelli) April 3, 2020