Brezilya’da Minas Gerais eyaletindeki Brumadinho şehrinde, 25 Ocak’ta Vale barajının çökmesinin ardından yüzlerce insan kayıp; bir çoğunun hayatını kaybetmiş olduklarından endişe ediliyor. Hatırlanabileceği gibi geçtiğimiz hafta (26 Ocak) Córrego do Feijão demir cevheri madenindeki kaza sonucunda bölgeye yayılan toksik çamur dalgaları madencilik alanını yutmuştu. Barajın güvenlik riskleri taşıdığını savunan yerellere ve çevre örgütlerine rağmen, Brezilya Devleti 2018 Aralık ayında madenin genişletilmesine izin vermişti.
Latin Amerika’daki 350.org kampanyalarının koordinatörü olan Juliano Bueno de Araújo konu hakkında şunları ifade etti: “Onlarca yılın en kötü çevresel felaketi ile karşı karşıyayız; tüm toksik çamur nehirlere doğru ilerliyor; bunların arasında Brezilya’nın en önemli nehirlerinden São Francisco nehri de var. Çevreye verilen zarar ek olarak, bölgede yaşayanlar muazzam miktarda hasar görmüş durumda: Ölümler, evsiz kalmalar ve sağlığa verilen aşırı zarar. Bunları tümü hem denetim ve bakım eksikliğinden, hem de diğer mega kazalarda şirketin dokunulmazlığından kaynaklanıyor.”
Üç yıl önce aynı eyalette, Minas Gerais’te, Mariana şehrinde, yine Vale şirketine ait başka bir barajda benzer bir kaza meydana gelmişti. Başsavcılığın, 2007’de bu barajın inşa edilmesine izin verilmesinden bu yana barajın denetimlerindeki eksiklere işaret etmesine rağmen, 19 kişinin öldüğü bu çökmenin nedenleri hala kesin olarak belirlenebilmiş değil.
Bolsonaro hükümetinin devlet kontrolünü kaldırarak, “çevresel kendi kendine sertifikasyon” sistemi kurmaya yönelik önerileri ile bu tür kazaların artması kaçınılmaz: Yeni sistemde sertifikasyon, toprak sahiplerinin ve şirketlerin sorumluluğunda olacak. Juliano, sözlerine şunu da ekliyor: “Bugünkü lisans verme süreci, hükümetin keyfince belirlediği, düşük kalite standartlarına sahip olan bir süreç olarak ele alınıyor. Bir de toprak sahibinin kendi kaydını kendi yapabildiği, otomatik bir süreç olduğu zamanki durumu hayal edin”.
350.org’un Brezilya’daki ekibi, olumsuz etkilenen topluluklara destek vermek için olay sahasında. Ekibin çevre analisti Renan Andrade, “misyonumuz hayat kurtarmak” diyor.
Akrabalarını kaybeden herkese, özellikle de meslektaşımız Juliano Bueno de Araújo ve ailesine en derin başsağlığı dileklerimizi iletiyoruz.