Avrupa İklim Eylem Ağı’nın hazırladığı adil dönüşüm için vizyon belgesinin Türkçesi yayınlandı. ‘Adil Dönüşüm: Kapsayıcı, sürdürülebilir ve dirençli bir toplum için adil geçiş süreçlerine yol göstermek’ isimli çalışma geçtiğimiz Mayıs ayında İngilizce olarak yayınlanmıştı.
Adil dönüşüm vizyon belgesi ve ortaya koyduğu ilkeler, gezegenin sınırlarına saygı duyulan sürdürülebilir, adil, esnek, eşitlikçi bir toplum için bütünsel bir yaklaşım önermeyi hedefliyor.
Dünyada artık ana akım siyasette de kabul gören adil geçişin kapsamlı ve herkes için adil olmasını sağlamak, toplumların da adil dönüşümüne ve iklim açısından güvenli bir geleceğe ulaşmasına olanak sağlayabilir. Ancak adil geçiş kavramının politika yapıcılar ve endüstri tarafından farklı yorumlanması, adil olmayan senaryoların adil geçiş olarak etiketlenmesi tehlikesini barındırıyor.
CAN Europe adil dönüşüm vizyon belgesinde, adil dönüşümün herkes için adil olmasının ancak ülkeler, ırklar, cinsiyetler ve sosyoekonomik gruplar arasında ve içindeki derin eşitsizliklerin de giderilmesi ve sürdürülebilir bir toplum temelinin inşa edilmesi ile mümkün olabileceğinin altını çiziyor ve toplumsal bir adil dönüşüm için gerekli, aşağıdaki 10 temel ilkeyi açıklıyor:
1 – Sosyoekonomik ve çevresel açıdan direnç geliştirmek için, bağlayıcı dönüm noktaları ve hedefleri olan uzun vadeli bir vizyon belirlemek.
2 – Tüm paydaşlar için, kendileri ile birlikte geliştirilmiş kapsayıcı, kapsamlı ve ayrıntılı yol haritalarıyla dönüştürücü eylemler hayata geçirmek.
3 – Sosyal ortakları, endüstri ve işletmelerdeki sosyal diyalog ve toplu sözleşmelerin kilit aktörü olarak görmek.
4 – Toplumsal hedefleri, iklime yönelik hedefler ve çevreyi koruma hedefi ile uyumlu hale getirerek sürdürülebilir ekonomik çeşitlendirme yoluyla dirençli bir ortam yaratmak
5 – Toplumsal cinsiyet perspektifini tüm adil geçiş politika, plan ve projelerine entegre etmek.
6 – Yaşam kalitesi, çevre ve fırsatlara erişimdeki eşitsizliklerle ve iklim değişikliğinin sebep olduğu haksızlıklarla mücadele etmek.
7 – Toplumsal ve çevresel dayanıklılığı geliştirmek için kamu ve özel sektörün mali kaynaklarını adil bir biçimde kullanmak ve yeniden tahsis etmek.
8 – Toplumu yeniden inşa ederken küresel dönüşüm adına bölgesel planlar yapmak.
9 – Sürdürülebilir kalkınma hedeflerini ve döngüsellik kavramını üretim ve tüketime dahil etmek.
10 – Gelişmekte olan ülkelerin adil geçişleri için onlara özel oluşturulmuş doğrudan destek sağlamak.