Urgewald, Reclaim Finance, 350.org Japonya ve 25 farklı STK’nın bir araya gelerek yayınladığı araştırmada, küresel kömür endüstrisinin arkasındaki yatırımcılar ve finansörler ele alınıyor.
Küresel Kömürden Çıkış Listesi (GCEL) adlı bu çalışma, kömür madenciliği, taşıma, ticaret, sıvılaştırma, termik santral işletmesi ve yeni santraller için parça üretimi üzerinde çalışan 1032 şirketi ele almış.
Çalışmada, Ocak 2019 ile Kasım 2021 tarihleri arasında ticari bankaların bu listedeki şirketlere 1,5 trilyon dolarlık kaynak sağlandığı görülmekte. Bu finansal kaynak ise kredi ve garatörlük olarak ikiye ayrılıyor.
En Fazla Kredi Veren Bankalar
376 banka şirketlere 363 milyar dolarlık kredi açmış olsa da, sadece 12 bankanın bu kredilerin %48’inden sorumlu olduğu gözüküyor.
Bu “kirli düzineden” kömüre en fazla kredi sağlayan 5 bankanın ise, Japonya’dan Mizuho Financial, Mitsubishi UFJ Financial and SMBC Group, Birleşik Krallık’tan Barclays ve ABD’den Citigroup bankaları olduğu gözükmekte.
Bu durumu ironik yapan şey ise, bahsedilen kirli düzinenin, yani bu 12 bankanın 10’unun, şu anda sera gazları emisyonlarını azaltan teknolojilere yatırım yapmayı taahhüt eden Net Sıfır Bankacılık Anlaşmasına dahil olan bankalar olması.
En Fazla Garantörlük Yapan Bankalar
Finans sektöründe kredi vermekten daha çok daha çok kömür endüstrisine garantörlük hizmetleri üzerinden (underwriting) kaynak sağlandığı gözükmekte. Yapılan araştırmalarda, 484 ticari bankanın 1,2 trilyon dolarlık yatırımı garantörlük yaptığı ortaya çıkmış.
Garantörlüklerin %39’undan ise 12 banka sorumlu. Dünyanın en büyük garantörlerinin ilk 10’unun tamamı Çinli kurumlardan oluşmakta.
İlk üç sırada ise, Industrial Commercial Bank of China(ICBC), the China International Trust and Investment Corporation and the Shanghai Pudong Development Bank var. Listede Çin ile bağı olmayan tek banka ise ABD’den JPMorgan Chase.
ICBC Hala Kömürün En Büyük Destekçisi
View this post on Instagram
Bir kez daha ICBC kömür endüstrisinin en büyük destekçisi olarak listede yerini aldı. ICBC özellikle Türkiye’de de Hunutlu Termik Santrali’ne yaptığı yatırımlar ile tanınıyor.
Dünyanın en büyük bankası olan ICBC’nin kömür endüstrisine olan destekleri Çin’in sınırları dışındaki yeni kömür projelerine olan desteğini kesmesi ile çelişmekte. Geçtiğimiz günlerde ICBC’ye yönelik düzenlenen özel kampanyaya ise buradan göz atabilirsiniz.
Kredi ve Garantörlüklere Beraber Bakıldığında
Kredi ve garantörlüklere beraber baktığımızda ise, 6 ülkeden, Çin, ABD, Japonya, Hindistan, Birleşik Krallık ve Kanada, bankaların kömür sektörüne sağlanan finansal kaynakların %86’sından sorumlu olduğu gözükmekte.
Kömür Endüstrisindeki En Büyük Yatırımcılar
Hisse ve tahvil senetleri 688 milyar dolara ulaşan ABD’li yatırımcılar, küresel kömür endüstrisine yönelik kurumsal yatırımların %56’sından sorumlu gözükmekte.
Japonya’dan yatırımcılar ise 102 milyar dolar ile ikinci sırada. Özellikle Japonya Hükümetinin Emeklilik Tasarruf Yatırım Fonu kömür endüstrisinde 28 milyar dolarlık yatırıma sahip.
Yeni Kömür Yatırımları Devam Ediyor
Geçtiğimiz yıl Glasgow’da düzenlenen COP26’da, 40’tan fazla ülke, kömürden aşamalı olarak çıkmayı kabul etmişti. Yıllardır ise Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Enerji Ajansı yeni kömür santrallerine ve madenlerine yönelik yatırımların durması konusunda uyarılar vermekte.
Bununla beraber, GCEL araştırması, kömür endüstrisine yapılan 1,2 trilyon dolarlık finansal kaynağın %38’inin, yani 469 milyar dolarının yeni kömür santral ve madenlerine aktarıldığını gösteriyor.
350.org Asya Bölgesel Direktörü Norly Grace Mercado ise, küresel kömür altyapısındaki durumun Paris Hedefleri ile uyumlu olmadığını ve bu hedeflere ulaşmaktaki başarısızlığın, Asya’da bulunan düşük gelirli ülkeleri etkileyeceğini belirtti.
Mercado, bu yüzden özellikle Asya’daki finansal kurumların yatırım politikalarını gözden geçirmelerini ve küresel kömür altyapısına desteği kesmesini ve iklim dostu finansmana yönelmeleri için çağrı yaptı.
Raporu değerlendiren 350 Japonya Finansal Kampanya Sorumlusu Eri Watanabe: “En önemli olan şu zamanda bile, çoğu bankalar hala milyarlarca dolarları kömür endüstrisine yatırmakta. Uzak bir gelecek için net sıfır sözü vermek ve buraya minik adımlar ile ilerlemek yeterli değil. Fonların elde kalma riski ve iklim krizinin riski ise çok yüksek” dedi.