Resmi Gazete’de yayınlanan ve Orman Kanunu kapsamında yapılan yeni bir değişiklik, ormanlık alanlarda kamu yararı ve zaruret bulunması halinde belirli yapılara izin veriyor.
Bu yapılar içerisinde havalanı, enerji üretim tesisleri, petrol ve doğalgaz boru hattı gibi büyük yapılar ile, ruhsata dayalı petrol ve doğalgaz arama, işletilme ve yeraltı doğalgaz depolanmasına ilişkin tesisler de var.
Yönetmeliğe göre, verilen ön izinlerde ön izin bedeli, kesin izinlerde ise; ağaçlandırma, arazi izin, ORKÖY ve erozyon bedeli alınacak.
Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına verilen izinlere konu tesislerin yap-işlet-devret modeli ile yaptırılması hâlinde işletme hakkı bedeli üzerinden herhangi bir bedel alınmayacak.
Kamu Yararı Nedir?
Kamu yararı genel halkın ve toplumun refahı tarzında oldukça geniş bir tanıma sahip. Buna ek olarak devlet gereksinimlerine cevap veren ve halkın ihtiyaçlarına en iyi şekilde karşılayan bir yapı da kamu yararına sayılabiliyor.
Örnek olarak belki Rize’nin İkizdere ilçesinde bulunan ve koruma altındaki 200 vadiden biri olan İşkencedere Vadisi’nde Cengiz İnşaat tarafından 7 ay önce başlayan taş ocağı çalışmasını ele alabiliriz.
Vadide 7 ayda yaşanan değişimi İDEF (İkizdere Dernekler Federasyonu) paylaştı.
Böyle bir durumda; “yerel halkın devlet tarafından da desteklenen tarım ürünlerinin kamuya yararı, lojistik liman inşaatı için kurulan bir taş ocağının kamuya sağladığı yarardan önemsiz mi?” sorusunu sorabiliriz.
Bu yeni düzenleme ile “devlet gereksinimlerine cevap veren” bir yapılaşma olduğunda, bu yapılaşmanın götürdüklerini savunma imkanımız olacak mı?
Bu yönetmelikten önceki hukuk sürecinde Rize İdare Mahkemesi açılan yürütmeyi durdurma davası için bölgede inceleme yapan bilirkişi heyeti, İşkencedere Vadisine yapımı devam eden taş ocağının projenin usulüne uygun yapılmadığını belirtmişti.
Buna ek olarak bölge 13 Ağustos 2020 tarihinde Bakanlar Kurulu’nun aldığı kararla “Doğal Sit-Nitelikli Doğal Koruma Alanı” ve “Doğal Sit-Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı” olarak tescil edildi. Yaklaşık 75 kilometre uzunluğundaki vadi, dünyada koruma altındaki 200 vadiden biri olarak biliniyor.
Ayrıca Paris İklim Anlaşmasını onaylan Türkiye için, eski orman statüsünde “karbon yutak” alanları, “yeşil ekonomik devrim” adı verilen yeni ekonomik adım için hem kamu yararı, hem de ekonomik yarar sağlamakta.
İkizdere’de, Akbelen’de, Kazdağları’nda, Bartın’da yaşam savunucuları doğal alanların ve yerel ekonominin önemi için tüm güçleri ile mücadele ettiler, ediyorlar.
Burada halkın refahı konusunda problemler yaşandığı ortada, peki burada ki projelerde mi kamu yararı sayılıyor?
Bununla beraber kamu yararı kavramı için kesin ve değişmez bir tanım yapılması pek de mümkün değil. Kararı verecek mahkemelerin bağımsız bir şekilde konuya bakması, bütüncül ve meşru yarar araması gerekmekte.
Bununla beraber kamu yararı kavramı için kesin ve değişmez bir tanım yapılması pek de mümkün değil. Kararı verecek mahkemelerin bağımsız bir şekilde konuya bakması, bütüncül ve meşru yarar araması gerekmekte.