Hindistan’ın (büyük HES’ler hariç) kümülatif yenilenebilir enerji kurulu gücünün 50GW eşiğini aştığı hafta, 2017 yılının ilk büyük güneş enerjisi ihalesi için verilen ilk teklifler de açıklandı. 3.59-3.64 Hindistan rupisi (INR)/kilowatt saat (KWh) değerindeki bu teklifler, geçen yılın aynı döneminde Finlandiyalı Fortum tarafından verilen ve o tarihte rekor düzeyde düşük sayılan ve kabul edilen 4.34 INR/kWh değerindeki teklifin %16 daha altında.
Aralık 2016’da açıklanan Hindistan Ulusal Elektrik Planı Taslağı, 2027 yılına kadar yenilenebilir enerji kapasitesini beş misli arttırarak 258GW’a ulaşmayı ve böylece termik santrallerin enerji karmasında bugün %66 olan payını %43’e indirmeyi öngörüyor.
Institute for Energy Economics and Financial Analysis (IEEFA – Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü), Enerji Finansmanı Çalışmaları Direktörü Tim Buckley’e göre: “Küresel düzeyde de enerji dönüşümünün önemli tetikliyicilerinden olacak olan bu hedef artık ciddi anlamda daha kolay ve uygulaması daha düşük maliyetli bir hedef haline geldi.”
Güneş enerjisi birim maliyetleri düşüyor. Bu fiyatların ticari açıdan gerçekleştirilebilir olduğu ve, güneş enerjisi toplam maliyetlerinin küresel ölçekte yılda %10 düşmesine bağlı olarak, 2018 ve 2019’da daha da düşmesinin muhtemel olduğu artık ispat edilebilir. Bunun küresel yenilenebilir enerji ve deniz yoluyla yapılan termik kömürü ticaretindeki yapısal küçülme üzerindeki etkileri çok net.
Hindistan’ın Madya Pradesh eyaletindeki 750MW’lık Rewa güneş parkı ihalesinde verilen 3.59-3.64 INR/kWh (53 ABD doları/Mwh) değerindeki ilk teklifler[i], geçtiğimiz yılın aynı döneminde 75MW’lık bir projenin ihalesini kazanan Finlandiyalı Fortum tarafından verilen ve o dönem için rekor düzeyde düşük olan 4.34INR/kWh (64 ABD doları/MWh)[ii] değerindeki teklifin %16 altında kalarak rekor kırdı.
O dönemde Fortum’un teklifi, bir önceki sene sunulan tekliflerin %25 altındaydı ve bu teklifin kârlı ve sürdürülebilir olmadığına ve tekrarlanamayacağına dair yorumlar yapılmıştı. Diğer teklifler 4.50-5.00INR/kWh aralığındaydı.
IEEFA’nın güneş enerjisi tahminlerini destekleyen kilit bir unsur Rewa güneş enerjisi ihalesinin beklenenden on misli fazla talep görmüş olması ve ihaleye neredeyse Hindistan’da faaliyet gösteren enerji şirketlerini tamamının katılması; Toplam 7.5GW’lık ihaleye teklif veren firmalar arasında Hindistan’ın önde gelen enerji şirketleri (Adami Group, Aditya, Hero), yenilikçi küresel şirketler (Japon SoftBank ve Tayvanlı Foxconn ortak girişimi), önde gelen küresel enerji şirketleri (İtalyan ENEL ve Fransız GDF) ve küresel finansman şirketleri (ADB, Goldman Sachs ve Japon JICA)[iii] tarafından destekli Hintli yenilenebilir enerji şirketleri (ReNew Power), ve devlet varlık fonları (Abu Dabi Yatırım Konseyi) gibi gelişmekte olan küresel Yeşil Bono piyasasına yatırım yapan geniş bir şirketler yelpazesinden oluşuyordu.[iv]
Rekor düzeyde düşük teklifler, kârlı, tekrarlanabilir ve sürdürülebilir.
Buckley’e göre, “Hindistan’da güneş enerjisiyle üretilen elektriğin maliyetini düşüren bir çok kilit etken sayılabilir. Birincisi, güneş modüllerinin maliyetleri 2016 yılında %30 oranında düştü. İkincisi, Hindistan Merkez Bankası, 2014’te Modi’nin başbakan seçilmesinin ardından enflasyonun yaklaşık yarı yarıya düşmesiyle beraber 2015 yılından beri bir dizi faiz indirimi uyguladı ve bu da finansman maliyetini düşürdü.
Üçüncü etken, Hindistan’da kur oranı istikrar kazandığı için ABD doları üzerinden hesaplanan modül maliyetleri, Hindistan rupisi üzerinden hesaplanan güneş enerjisi maliyetlerini düşmesine yol açtı. Dördüncü olarak, Hindistan’da yenilenebilir enerji altyapı projeleri için gereken küresel sermayeye erişim büyüyor.
Beş, Hintliler kurulum işini yaparak öğreniyor ve artık en son teknolojileri kullanarak dünyanın en büyük güneş projelerini kuruyorlar (Adani’nin 2016 yılının ortasında aldığı 648MW’lık Tamil Nadu projesi). Altıncı etken, güneş enerjisi ihalesinin, kamu elektrik kurumu DISCOM’u devre dışı bırakarak bankaca muteber bir taraf olan devlet kurumu Solar Energy Corporation of India (SECI – Hindistan Güneş Enerjisi Kurumu) tarafından desteklenmesi[v]. Yedinci ve son etken ise, ihalenin endeksleme mekanizmasıyla ilk vergilendirmelere enflasyona karşı kısmi olarak koruma sağlaması.
Tüm bunların arkasında Enerji Bakanı Piyush Goyal’in vizyonu yatıyor. Hindistan enerji politikası güneş enerjisi sektörüne saydamlık, süreklilik ve belirlilik sağladı.”
Hindistan elektrik sektörünün önümüzdeki on yıl boyunca yatırım ihtiyacı neredeyse 1 trilyon ABD doları; bu, 1.3 milyar kişilik Hindistan nüfusunu ve %7’lik yıllık ekonomik büyüme oranını tarihsel olarak göz ardı etmiş olan büyük küresel şirketlerin dikkatini çekecek kadar büyük bir yatırım fırsatı.
Hindistan Merkez Elektrik İdaresi (CEA) Aralık 2016’da Hindistan Ulusal Elektrik Planı Taslağı’nı açıkladı [vi] ve ortaya çıkan net sonuç Hindistan’ın 2027’ye kadar yeni kömürlü termik santral kurmaya ihtiyacı olmadığı. CEA’nın bu haftaki açıklamasında ortalama termik santral kullanım oranının Aralık 2016’ya kadar olan 9 aylık sürede son on yılın en düşük oranı olan %59.6’ya düştüğünü belirtmesi de bu sonucu destekliyor[vii].
Bakan Goyal’in bu on yıl içerisinde Hindistan’a termik santral kömürünün ithal edilmesinin durdurma hedefi çok net bir ticari gerçeklik olarak görünüyor; ithal kömürle üretilen enerji riskli ve yüksek maliyetli bir seçenek. Yenilenebilir enerji kapasitesinin beş misli artarak 258GW’a ve diğer emisyon teknolojileri (nükleer ve büyük hidroelektrik) ise iki misli artarak 94GW’a ulaşması hedefleniyor.
Kaynak: Hindistan Merkez Elektrik İdaresi Ulusal Elektrik Planı Taslağı, Aralık 2016
Hindistan’ın 54 ABD doları/MWh oranındaki güneş enerjisi vergilerinin de önümüzdeki on yıl içerisinde yıllık %5-%10 düşmesi muhtemel.
IEEFA araştırması hakkında daha fazla bilgi için: http://ieefa.org/category/