Eurelectric (Avrupa Elektrik Üreticileri Derneği), 2020 yılından itibaren yeni kurulacak olan termik santrallere yatırım yapmayacağını ve Paris Anlaşması hedeflerine destek verdiğini açıkladı*. Aralarında Türkiye’den Enerjisa, EÜAŞ, Çalık, Bereket Enerji’nin de bulunduğu 3500 üyesiyle Eurelectric’in bu kararı, özel sektörün de artık kömürde gelecek olmadığını kabul ettiğinin göstergesidir.
Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe), Eurelectric’in bu kararını önemli bir başlangıç olarak görüyor. Ancak, iklim değişikliği ile etkin mücadele için, bu adım mevcut kömürlü termik santralleri de kapsayacak bir biçimde genişletilmelidir. Eurelectric, var olan termik santralleri de aşamalı olarak devre dışı bırakmayı hedefleyen planlar ortaya koymalıdır.
Mevcut Kömürlü Santraller 2030’a kadar devre dışı bırakılmalı
Şubat 2017 ayında Climate Analytics tarafından yayınlanan A stress test for coal in Europe under the Paris Agreement** adlı rapora göre, Paris Anlaşması’nın ortaya koyduğu uzun vadeli hedeflere ulaşılabilmesi için, Avrupa Birliği’ndeki kömürlü termik santrallerin 2030’a kadar kapatılması gerekiyor. Avrupa Birliği üyesi ülkelerde halihazırda faaliyet gösteren toplam 280 kömürlü termik santral bulunuyor. Açıklamasında iklim değişikliğine ve Paris Anlaşması’na vurgu yapan Eurelectric’in sürdürülebilir bir gelecek için mevcut santralleri kapatma, yenilenebilir enerjiye geçme taahhüdü vermesi gerekli.
Ayrıca Eurelectric’in verdiği taahhüdün, iklim değişikliği ile etkin mücadele için Türkiye, Polonya, Yunanistan ve Batı Balkan ülkelerinde yapılması planlanan ve faaliyette bulunan santralleri de kapsaması gerekiyor. Bu bölgelerde yapılması planlanan kömürlü termik santral projeleri, Paris Anlaşması’nın hedeflerini tehdit ediyor.
CAN Europe adına açıklamayı değerlendiren Elif Gündüzyeli, “Avrupalı elektrik üreticilerinin kömür kaynaklı enerji üretiminde gelecek görmüyor olması, artık herkesin küresel yenilenebilir enerjiye geçiş sürecinin bir parçası olmak istediğini açıkça ortaya koyuyor. Avrupa Birliği menşeili, ileri görüşlü elektrik üreticisi firmalar, Paris Anlaşması patikasından giderek uzun vadede kârlı kalmak istiyorlarsa 2030 itibariyle mevcut santralleri de kapatmak durumunda kalacaklar.
Ancak Eurelectric’in açıklaması, üyesi olan Türkiye, Balkanlar, Polonya ve Yunanistan gibi küresel enerji dönüşümü trendini yakalayamamış ülkelerde planlanan yeni kömürlü termik santralleri de kapsamalı. Çünkü bu ülkeler dışındaki diğer Avrupa ülkeleri, halihazırda yeni kömür yatırımlarından vazgeçmiş durumdalar ve hatta mevcut santralleri de kapatmaya başladılar;” diyor.
Eurelectric üyesi olan Türkiye Eletrik Sanayi Birliği (TESAB)’ın üyeleri arasında Türkiye’de kömürlü termik santral yatırımları olan Enerjisa, EÜAŞ, Çalık, Limak, Bereket Enerji, Park Elektrik gibi şirketler var.***
Notlar
* Eurelectric Basın Bültenine http://www.eurelectric.org/media/318381/2017-04-05-eurelectric-press-release-on-energy-transition-statement-launch-of-cep-papers-embargo-9-am-542017.pdf linkinden ulaşabilirsiniz.
** Climate Analytics, İngilizce rapor, (“A stress test for coal in Europe under the Paris Agreement”) http://climateanalytics.org/latest/eu-needs-to-shut-all-coal-plants-by-2030-or-will-vastly-overshoot-paris-agreement—report
*** Türkiyeli Eurelectric üyelerinin planladıkları termik santral yatırımları:
EÜAŞ toplamda yaklaşık 10 GW’lık linyit projesini hayata geçirmeyi planlıyor. EÜAŞ’ın Tekirdağ, İstanbul ve Konya Karapınar’da termik santral projeleri bulunuyor. EÜAŞ, ayrıca Avrupa’nın en kirli termik santrallerinden olan Afşin Elbistan termik santraline de yeni üniteler inşa etmeyi planlıyor.
Çalık Holding ise, Çankırı’da 150 MW’lık kömür santrali planlıyor. Projenin ön lisans süreci tamamlandı.
Bereket Enerji de Çankırı’da kömür yatırımları planlıyor. 135 MW kapasiteye sahip olması planlanan bu yatırım lisans sürecini tamamlamış durumda.
Kaynak: CAN-Europe