Tarım ve hayvancılık yapılan verimli Alpu Ovası’nı zehirleyecek termik santral projesine karşı nihai zafer için henüz alınması gereken yol olsa da, zafere giden yolda ilk raund “#EskişehirKıymetlidir, termik santral istemiyoruz!” diyenlerin oldu.

Eskişehir’de yaşamı savunanlar bir süredir Elektrik Üretim AŞ’nin (EÜAŞ) Alpu Termik Santrali projesine karşı kampanyalar ve eylemler düzenliyor, projeye karşı davalar açıyor. Bu davalardan ilk sonuçlanan ise termik santrale kömür sağlaması planlanan Sevinç Kömür Ocağı’na valilik tarafından verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararı hakkında oldu. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin valiliğe karşı açtığı davada Eskişehir 2. İdare Mahkemesi, valiliğin “ÇED Gerekli Değildir” kararını iptal etti.

Doğu Eroğlu’nun Diken’de yer alan haberinde de belirtildiği gibi Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği uyarınca, entegre projeler için tek bir ÇED süreci işletilmesi gerekirken, termik santrale kömür sağlaması planlanan ocak için ayrıca başvuru yapılmış ve izin alınmış, maden projesi termik santralle alakası yokmuşçasına incelenmiş ve olur almıştı. Yönetmeliğin ihlal edilmesiyle birlikte Alpu termik santrali projesi hakkında verilen ÇED Olumlu kararı için de iptal yolu böylece açılmış oldu.

Alpu Ovası neden önemli?

Termik santral yapılmak istenen Alpu Ovası, buğday, arpa, nohut, yulaf, şekerpancarı üretiminin yüksek olduğu, hayvancılığın geliştiği verimli ovalardan. Toplam tarım arazisi 447 bin 170 dekar olan Alpu Ovası’nın 329 bin dekarında ekim yapılırken 6 bin 130 dekarlık alanda sebzecilik, 1466 dekarlık alanda ise meyvecilik yapılıyor. Toprak Koruma Kurulu ise Ocak 2018’de bu verimli ovayı tarım alanı statüsünden çıkardı (daha fazla bilgi için bakınız: Çivi çaklılamayacak Alpu Ovası’na termik santral yapılacak)

 

Greenpeace Akdeniz’in hazırladığı “Eskişehir’de Termik Santral Tehlikesi” adlı rapor da, santralin hava kalitesi ve sağlık üzerindeki etkilerine değinirken ÇED raporundaki eksik ve hataları da göz önüne seriyor. Rapor, santralin yapılması halinde bölgede yetişkinlerde inme, akciğer kanseri, kalp ve solunum hastalıkları ile çocuklarda solunum yolu enfeksiyonları gibi sağlık sorunlarının görüleceğini ve termik santralin asit yağmurlarını tetikleyeceği ifade ediliyor.

Rapora göre Alpu Termik Santrali ÇED raporundaki eksik ve hatalar şöyle: 

• Projenin hava kirliliğine katkısını ölçmek için yapılan modelleme çalışmasında yüzde 16 oranında eksik veri kullanıldı. Hava kalitesi modellemesi standartlarına göre, yüzde 10’un üzerinde eksik veri ile çalışılması halinde modelleme geçersiz kabul ediliyor.
• Projenin, Eskişehir’deki yüksek verimli tarım arazilerine yıkıcı etkisi değerlendirilmemiş.
• Alpu Ovası, Büyük Ova Koruma Alanı içinde yer alıyor. Bu nedenle tarım dışı amaçla kullanılamaz.
• Projenin maden alanı 1. derece arkeolojik sit alan içinde yer alıyor. Bu alan içinde Yakakayı Höyük, Kızılcaören Höyük, Danişment Antik Yerleşimi ve Nekroplü mevcut.
• Alpu Termik Santrali’nin üreteceği elektrik, EÜAŞ’ın verdiği alım garantisi nedeniyle piyasadaki elektrikten daha pahalıya satılacak.
• Türkiye’nin daha fazla enerjiye ihtiyacı yok. Türkiye Elektrik A.Ş.’nin (TEİAŞ) 2017 yılı faaliyet raporuna göre, Türkiye’de yüksek nüfus büyüme tahminlerine göre bile, 2030 yılına kadar 4000MW-5000MW fazla elektrik kurulu gücü mevcut.
• Porsuk Çayı’na deşarj edilecek atık su sorununa ÇED raporunda çözüm sunulmamış.
• Santralin ihtiyacı olan soğutma suyunun Gökçekaya Hidroelektrik Santralinden karşılanacağı ifade edilmesine rağmen konuyla ilgili bir fizibilite çalışması yapılmamış.
• Yeraltı sularının ve toprağın kirlenmesine neden olabilecek kül depolama alanındaki zemin sızdırmazlığına ilişkin yapılan hesaplamalarda yanlışlıklar mevcut.