17 Kasım 2017
Akırganın Akdeniz’deki ilerleyişi. (Foto: Royal Meteorological Institute of Belgium/MeteoSat/NASA)
Şu anda, İtalya açıklarında, tropik bir fırtınaya benzer bir hava sistemi Akdeniz’de oluşuyor. Bu bir yazım hatası değil: Neredeyse kış geldi ama Akdeniz’deki sıcaklıklar, genellikle Karayipler’de görülen bu fırtına türü için yeterince ılık.
Meteorologlar bu fırtınalar için Akdeniz Fırtınaları (Mediterranean Hurricanes) anlamına gelen “medicane” [Türkçe’ye Akdeniz ve kasırga kelimelerini birleştirerek “akırga” olarak çevirdik] terimini kullanıyorlar ancak bunları araştırmak ya da önceden tahmin etmek için resmi bir tahmin merkezi yok. Bu ayın başında, Malta ve Girit’te gerçekleşen bir akırga hasara sebep oldu.
Bu fırtınalar Avrupa’da görece nadirler ve yılda bir ya da iki kere oluşurlar. Bu haftaki fırtına muhtemelen Sicilya’nın güneyine doğru yönelecek ve haftasonuna doğru Yunanistan’a ilerleyecek. Çarşamba öğleden sonra itibariyle, hava modelleri fırtınanın ufak bir dönüşle İtalya’nın güneyinde kalma ihtimali olduğunu gösteriyor.
Şu anda, hiçbir hava modelinde bu haftaki akırganın güçleneceği yönünde bir gösterge yok. Ancak fırtınanın nemine bağlı olarak Yunanistan’da gerçekleşen şiddetli yağışlar, başkent Atina’nın yakınlarında ani ve ölümcül su baskınlarına sebep oldu.
Akırgalar çoğunlukla atmosferik gariplikler olarak nitelendirilse de geçmişte çok büyük etkileri olmuştu. 1969 yılında çok güçlü bir akırga, Afrika’nın kuzey sahillerini vurdu ve Tunus ile Cezayir’de yaklaşık 600 kişinin ölümüne sebep oldu. 2011 yılında, merkezi olan dönen bir fırtına, İtalya, Fransa ve İspanya’nın bazı bölgelerini etkiledi ve ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi tarafından, ilk resmi akırga (medicane) olarak tanındı, “01M” olarak adlandırıldı.
Dünyanın diğer bölgelerindeki kasırgalar ve tropik hortumlar gibi, gezegenimiz ısındıkça, akırgaların da daha da şiddetlenmesi bekleniyor. Bu da Akdeniz sahillerindeki yoğun nüfuslu bölgeler için endişe verici bir durum. Şu anda Akdeniz’in görece soğuk suyu sayesinde akırgaların azami gücü saatte 75 millik (120 kms) rüzgarlar düzeyinde. Yakın zamanda yapılan birkaç araştırmaya göre, bu yüzyılın sonunda, eğer aynı durum devam ederse, daha güçlü akırgalar ile karşı karşıya kalacağız.
Kaynak: Pacific Standard